De orale tolerantie heeft alles te maken het met immuunsysteem. Zo’n 80 procent van het immuunsysteem zit in de darmen, en daar vindt ook deze orale tolerantie plaats.
Als een pup wordt geboren zijn de darmen nog ‘maagdelijk’. Het is belangrijk dat er een goed afweersysteem wordt ontwikkeld om te zorgen dat indringers zoals bacteriën en schadelijke stoffen buiten het lichaam blijven, maar dat voedzame stoffen doorgelaten worden. De moederhond zorgt voor de eerste bescherming via de moedermelk …
De orale tolerantie ontwikkelt zich dus in de puppy-tijd. Hierbij leren de ‘poortwachters’, ik noem ze ook wel eens ‘soldaten’ in de darmen te herkennen welke stofjes in de voeding zitten. Ze leren de goede en kwade stoffen te onderscheiden, en dat is belangrijk. Want als dit op een rustige en beheerste manier gebeurt ontstaat er geen allergie.
Het zorgt er dus voor dat het immuunsysteem niet meteen agressief reageert op nieuwe voedingstoffen. Want in deze periode is ook de goede voeding helemaal nieuw, en wordt het gezien als onbekende ‘indringer’. Als dit soldatenleger fouten gaat maken, en onschuldige en goede voedingstoffen als ongewenste indringer gaat behandelen ontstaat een allergie. Oftewel: het lichaam valt onschuldige en goede stoffen aan.
Omdat puppy’s vaak heel veel verschillende voedingsstofjes tegelijk in het voer krijgen aangereikt (dat is vooral bij brokken-voer vaak het geval, maar ook bij verse voeding met te veel verschillende ingrediënten), ontwikkelen ze geen goede orale tolerantie. Liever gezegd: de tolerantie is al direct beperkt: ze blijven veel stofjes zien als ongewenste indringers.
Het systeem (de soldaten) dat steeds moet beslissen of het vreemde stofje wel of niet vriendelijk is, raakt al heel snel overbelast, met als gevolg dat een allergie of intolerantie gemakkelijker kan ontstaan.
De laatste 50 jaar zien we een enorme toename van het aantal allergie-gevallen bij honden. In de laatste 50 jaar is het voeren van brokken op vergelijkbare wijze toegenomen. Dus in het algemeen wordt aangenomen dat hier een relatie ligt met het brokken- (of blik-) voer dat de honden krijgen.
Het beste is om de pup van begin af aan (dus al bij het afspenen bij de fokker) te voeren met verse, en zo puur mogelijke ingrediënten waar geen (of minimaal) hulpstofjes in verwerkt zijn. Ook is het belangrijk om de pup te laten wennen: dus de voeding stapje voor stapje te introduceren (net zoals bij baby’s wordt aanbevolen).
Ik vergelijk het wel eens met de socialisatie van de pup: je weet dat je een lijstje situaties wilt introduceren: maar als je dit allemaal op 1 dag doet gaat de socialisatie juist helemaal fout. Zo is dat ook bij het aanleren van de orale tolerantie.
Tja: de fokker heeft een belangrijke rol. Een goede fokker weet dit ook, en zet ook alles in om de puppy’s de beste start te geven. Daar hoort ook de voeding bij. Het afspenen, en laten wennen aan de juiste voedingsstoffen. Ik zou vanaf hier de fokker graag met klem willen adviseren om eens heel kritisch te kijken naar het voer dat ze geven bij het afspenen. En daarbij is het belangrijk dat er zo min mogelijk stofjes in zitten. Dus eerlijk: de brokken vallen wat mij betreft af.. De meeste puppy-brokken (en vaak ook blikvoer) bestaat uit zo’n 30 tot 50 componenten (dierlijke proteïne, plantaardige delen, mineralen en nog veel meer).
Het is dus niet verwonderlijk dat het onwennige immuunsysteem hierdoor overbelast raakt en fouten gaat maken.
Daarnaast zorgt een goede fokker ook voor een rustige opbouw en gewenning aan nieuw voer (dus niet meteen een complete 6-gangenmaaltijd voeren, bij wijze van spreken, dat gaat niet goed..). Ook heeft de fokker een belangrijke rol bij het informeren van de puppy-koper, ook over het voer. De meeste puppy-kopers voeren immers direct wat de fokker hen adviseert.
Als je een pup krijgt op de leeftijd van ongeveer 8 tot 11 weken bijvoorbeeld: dan is het dus van groot belang om de pup steeds verder (en in kleine stapjes!) te laten wennen aan een nieuwe voedingsstof. Denk nog even aan de baby: die krijgt als hij van de fles (of moedermelk) af gaat ook niet meteen het hele kerstdiner op zijn bordje. Je geeft dan ook de hapjes met 1 groentesoort of 1 vleessoort om te laten gewennen..en dan bouw je dit rustig op. Voor de pup is dit niet anders.
Het beste is dus als je een voeding hebt waar je zelf invloed hebt op de verschillende bestanddelen en hoe je dit verder uitbouwt. Het meest ideaal hiervoor is een verse, zelf samengestelde maaltijd. Of: in ieder geval een goede en volwaardige KVV (dat zijn die diepvriesrollen of -pakjes). Wil je graag zelf samenstellen, maar je weet niet hoe?
Ik kan je helpen met een vers-voerplan, ook voor je puppy. Klik hier voor meer informatie >>
In alle gevallen hoop ik dat de orale tolerantie wat meer bekendheid krijgt, en dat fokkers èn eigenaren weten hoe ze dit het beste aanpakken: de meeste allergieën lijken namelijk al te ontstaan in deze prille puppytijd. Het ontstaan van zo’n allergie duurt lang: de symptomen zie je vaak pas na 1 jaar ongeveer.. vandaar dat niet zoveel puppy’s en pubers allergisch zijn (althans: dat zien we dan nog niet).
Oké, als je nu leest en denkt: ja, maar hoe werkt dit dan precies? Dan ga ik nog een stapje verder in de details:
De orale tolerantie is dus de ontwikkeling van het immuunsysteem (de soldaten), waarbij ze leren welke stoffen veilig zijn en welke moeten worden afgeweerd. Dit is dus om ziekten en anderen indringers buiten te houden. Een deel van de voeding wordt namelijk niet volledig verteerd of in minuscule stukjes (moleculen) opgedeeld, maar weet toch het lichaam binnen te komen via de bloedbaan. Het immuunsysteem zit niet alleen in de darmen, maar is actief door het hele lichaam. De orale tolerantie van dit systeem, zorgt ervoor met verschillende Lymfocyten en met behulp van speciale ‘botenstoffen’ (histamine bijvoorbeeld), dat de juiste stoffen niet worden aangevallen, maar ziekmakende stoffen wel onschadelijk worden gemaakt. Het is dus een heel verfijnd systeem, super belangrijk dat het goed werkt.
Wanneer wordt dit orale-tolerantie-systeem ontwikkeld?
Er is nog lang niet compleet onderzoek gedaan naar deze orale tolerantie. We weten dus niet alles, maar uit de praktijk bestaan wel vermoedens.
Zo bestaat een vermoeden dat dit Orale intolerantie-system zich pas gaat ontwikkelen vanaf dat de pup 5 weken oud is, maar er is geen bewijs. In de praktijk ervaren fokkers dat je vanaf 4 weken al heel voorzichtig wat ander voer kan aanbieden, zonder dat er op latere leeftijd allergieën ontstaan. Het is hierbij essentieel dat de aangeboden voeding heel puur, en simpel samengesteld is, en daarnaast ook goed verteerbaar is (dus bij voorkeur geen granen of gluten-houdende voeding).