Kalmerende Signalen en Stress
Kalmerende signalen bij honden, wat bedoelen we daarmee? We hebben allemaal wel eens stress. Ook onze honden hebben met spanning te maken. Een nieuwe situatie, een nieuw trucje leren, andere honden. Het kan allemaal voor stress zorgen.
Moet je stress voorkomen? Nee, je kan het zelfs niet voorkomen. Alles wat nieuw of onbekend is, kan voor stress zorgen. Het hoort bij het leven.
Het is wel belangrijk dat je die stress kan herkennen bij je hond. Een beetje stress is prima maar we willen niet dat het zich zo hoog opbouwt dat hij er niet meer mee om kan gaan. Dan kunnen er vervelende situaties ontstaan waarin de hond niets meer kan leren en zichzelf niet meer onder controle heeft.
Je hebt vast wel eens van stress-signalen en kalmerende signalen gehoord. Veel van deze signalen komen overeen. Voorbeelden van deze signalen zijn: wegkijken, tongelen, gapen, krabben, uitschudden.
Stress-signalen
Een hond laat stress-signalen zien als hij spanning ervaart. Deze signalen zijn niet persé naar een hond of mens gericht maar zijn een lichamelijke uiting van de stress die hij voelt.
Denk hierbij aan het krabben achter zijn oren als je hond een nieuwe oefening niet snapt, het heffen van zijn voorpootje als er een grote hond aan komt of blaffen als hij niet weet wat je van hem wilt.
Het is niet erg dat hij dit gedrag laat zien maar het vertelt je wel dat je wat aan de situatie moet doen. Je moet duidelijker zijn, je hond uit de situatie halen of misschien wel stoppen met wat je aan het doen bent.
Er zijn ook kleinere, onduidelijkere signalen die een hond kan laten zien. Dit zijn de dingen die vaak niet opgepikt worden en waarbij mensen zeggen: “Hij beet zomaar vanuit het niets.”
Meestal gaan er subtiele signalen aan vooraf en het is erg belangrijk dat deze herkend worden en dat ernaar gehandeld wordt
Eén van die kleinere gedragingen is het tongelen. Bij het tongelen likt de hond snel over zijn neus met het puntje van zijn tong. Het is dus niet hetzelfde als zijn bek aflikken omdat hij iets lekkers ziet of ruikt. Het is veel subtieler dan dat.
Het wegkijken is ook een vaak gemiste maar belangrijke hint. Er zijn genoeg filmpjes te zien van kleine kinderen die om de nek van een hond hangen waarbij de hond heel bewust wegkijkt van het kind. Dit is een signaal wat je niet mag missen. Hij vindt het eng, voelt zich niet op zijn gemak en het is niet ondenkbaar dat hij bijt.
Let bij honden die angstig zijn goed op zijn gedrag. Zo kan je veel beter voorspellen of er een gevaarlijke situatie aan zit te komen.
Kalmerende signalen
Kalmerende signalen zijn bedoeld om de andere hond of persoon in een spannende situatie te kalmeren.
Met deze tekenen wil de hond laten zien dat hij niets fouts in de zin heeft en dat hij geen conflict zoekt. Hij laat deze over het algemeen zien in reactie op een hond of mens.
Bij loslopende honden zie je heel duidelijk dat ze meestal niet recht op elkaar af lopen. Ze lopen met een boogje naar elkaar toe en maken dan pas contact. Dit boogje, wat ze vaak ook nog snuffelend afleggen, is een kalmerend signaal. Hij laat heel duidelijk zien dat hij geen conflict zoekt.
Bedenk nu eens hoe dit ook werkt. Iemand heeft zijn hond al vijf keer geroepen maar hij komt niet. Hij is het zat en roept hem nu boos en geïrriteerd. De hond heeft het gehoord en komt naar hem toe maar…. omdat de baas boos en bedreigend overkomt, loopt hij met een boogje naar hem toe. Hij kijkt weg, snuffelt het hele veld af en komt tergend langzaam richting baas.
Nu is het baasje nog pissiger: Komt hij nog met zo’n slakkengangetje ook!
De hond probeert met zijn gedrag zijn baas te kalmeren. De baas snapt het niet en vindt de hond ongehoorzaam.
Hoe denk je er nu over als de hond op zijn kop krijgt als hij bij zijn baas is aangekomen?
Nog zo’n voorbeeld: De hond heeft binnen geplast of heeft iets gesloopt terwijl je weg was. Je komt binnen en ziet wat er gebeurt is. Ik hoef je niet uit te leggen dat je vast geen glimlach van oor tot oor hebt!
Je hond ziet dit ook en probeert je te kalmeren door met een lage houding en kwispel naar je toe te komen weg te kijken en zijn oren naar achteren te doen.
Jij ziet een hond die “weet dat hij fout geweest is” maar hij ziet een baasje die heel boos thuis komt om de één of andere reden.
Je hond reageert op je gedrag, niet op de situatie die zich misschien al uren geleden heeft voorgedaan. Dat weet hij echt niet meer.
Deze signalen kunnen we zelf ook gebruiken om een hond op zijn gemak te stellen. Kijk maar eens wat het met je hond doet als je uitgebreid gaapt of je ogen dichtknijpt als jullie oogcontact hebben.
Kijk bij een vreemde hond niet recht in zijn ogen maar kijk steeds even weg. Hiermee laat je zien dat je het goed bedoelt en dat je geen bedreiging bent.
Overspronggedrag
Naast de signalen kan een hond in een spannende situatie ook voor gedrag kiezen wat in eerste instantie niets met de prikkel te maken lijkt te hebben.
Hij ziet bijvoorbeeld een vreemde hond aan komen lopen die hij spannend vindt en hij gaat opeens heel geïnteresseerd staan snuffelen. Hij kijkt niet op of om en blijft net zo lang doorgaan tot de hond voorbij is.
Menig eigenaar staat vol verbazing te kijken.
“Nou ja, hij ziet hem niet eens!”
Echt wel! Hij heeft die hond heel goed gezien. Omdat hij hem spannend vindt en niet zo goed weet wat hij met de situatie aan moet, kiest hij voor totaal ander gedrag wat niets met de hond te maken heeft. Dit noemen we overspronggedrag.
Hij heeft niets met de hond gedaan maar heeft zichzelf wel uit de situatie gered. Hartstikke slim dus!
Schrik nu niet te snel van het gedrag van je hond. Krabben kan ook nog steeds jeuk zijn en hond die gaapt is ook vaak gewoon moe!
Wees gewoon alert op wat je hond laat zien en leer je hond steeds beter te lezen. Daardoor kan je sneller ingrijpen en je hond beter begrijpen.